TÜRK - OSMANLI İMPARATORLUĞUNUN XVI.Y.Y'DA KITALAR ÜZERİNDE VE DENİZLERDEKİ EGEMENLİĞİ.

[aysien]

TÜRK - OSMANLI İMPARATORLUĞUNUN XVI.Y.Y'DA KITALAR ÜZERİNDE VE DENİZLERDEKİ EGEMENLİĞİ.

Osmanlı Devleti XIV. ve XVI. yüzyıllarda üç kıta üzerindeki sınırlarını genişletirken, denizlerde de emniyeti sağlamak durumunda idi Rumeli'ye yerleşen Osmanlılar Anadolu ile olan ilişkilerini deniz yoluyla yapıyorlardı.Gelibolu ve İzmit tersanelereinde o zaman koşularına göre filolar yaptırılmıştı.Ancak bunlarla o devrin kudretli denizcileri olan Vebedik ve Cenevizlere karşı koymak ve savaşmak zorunluluğu olmuştur.

Xv. yüzyılda karada sınırlar Tuna boylarına uzandığı halde ,Marmara ve Ege denizlerinde tam egemenlik kurulamamıştır.XVI. yüzyılda ise Ege denizi dışında bütün Akdeniz'in önemli kısımlarına Osamanlıların hakim olduğu anlaşılıyor.Sürekli savaşlar sonucunda Mısır'a kadar (1517) sınırlarını genişleten Osmanlılar için Doğu akdeniz kıyılarında olduğu gibi Afrika2nın Kuzey deniz yolu da açılmış bulunuyordu.bu yüzyılın diğer bir özelliğide Akdeniz'de sadece Osmanlı devletine ait filolar değil ,aynı zamanda kendi hesaplarına donattıkları filolarlada Türk denizcileri buralarda faaliyet gösteriyorlardı.Piri reis'in hayatı hayatı böyle bir özel filo ile Afrika'nın kuzey kıyılarında geçmiş ,İspanya2ya kadar uzanmış ve buralarda yürüttüğü,o zamanın icabına göre korsanlık hareketlerinde başarı sağlamıştır.bu devirde denizlerde ve bunlara kıyı olan ülkelerde egemenkil kuran türk denizcileri vardır.Bunlar arasında pek şöhreti olan denizciler vardır.Barboros Hayrettin,Tugut Reis,Kemal reis,Hızır reis,Kılıç Ali ve Burak reis gibi.ege adalarının Osmanlı egemenliğine girişi ve Kıbrıs'ın 1570'te alınışı .Akdeniz'de ki geniş ve yaygın faaliyet,Türk denizcilerine her bakımdan bir üstünlük sağlamıştı.

Akdeniz'deki bu türk filolarının iki türlü faaliyeti,yan, o devrin bir icabı olarak bağımsız korsanlık hareketerini yürüterek bazı yerleri zaptetmeleri ve zamanla da Osmanlı Devletinin çağrısına uyarak resmi hizmete girmeleri,büyük başarılara vesile olmuştur.Böylece XVI. yüzyılın türk denizcileri gerek korsan,gereksede devlet hizmetinde olarak Karadeniz,Marmara ve Akdenizde egemen durumda olmuşlardır.Atlas okyansuna ve Hint denizlerine de aöılarak varlıklarını göstermişler