Hindistan Müslümanlarının vatanı olarak kurulan Pakistan, ılımlı ve radikal İslam arasındaki fay hattının tam ortasında.

[aysien]

Hindistan Müslümanlarının vatanı olarak kurulan Pakistan, ılımlı ve radikal İslam arasındaki fay hattının tam ortasında.



Pakistan'i, ve belki de dünyayi, ikiye ayiran uçurumun tam bir konumu ya da adresi olsaydi eger, bu olsa olsa, Islamabad'in 27 kilometre batisindaki Margala Geçidi olurdu. Burada, Pakistan'in orta yerindeki bu kireçtasindan uçurumda, ülkenin daglik batisi Indus Nehri Vadisi'yle bulusuyor ve kökleri çok çok eskilere dayanan, birbirinden çok farkli iki uygarlik çarpisiyor. Güneydogu yönünde, Tanrilarin çiftçilere bahsettigi, canli renklerle parildayan topraklarin ülkesi Hint Yarimadasi, bereketli ovalariyla göz alabildigince uzaniyor. Batida ve kuzeyde ise çobanlarin ve atli akincilarin kol gezdigi ve insanlarin Allah'tan baska hiçbir seyden korkmadiklari Orta Asya'nin rüzgâra karsi savunmasiz, yalçin daglari yükseliyor. Burasi ayni zamanda birbiriyle çatisan iki Islam anlayisinin, Hindistan'in görece hosgörülü ve ilimli Islam inanciyla Afgan sinirindaki kati köktendinci anlayisin çarpistigi bölge. Pakistan'in derinliklerinde devasa tektonik levhalar gibi birbirlerine sürtünen bu iki karsit gücün meydana getirdigi sarsinti, Lahor'dan Londra'ya, Karaçi'den New York'a kadar her yerde hissediliyor. Günümüzde Pakistan'da ilimlilar ile köktenciler arasinda yasanan çatisma bu uçurumu yansitiyor. Ve tüm bu yasananlar, dünya genelinde Müslümanlar arasinda daha büyük bir mücadelenin küçük bir örnegi olarak degerlendirilebilir. Bagimsizligini ilan etmesinin üzerinden 60 yil geçen Pakistan'da sular hâlâ durulmus degil. Hindistan'la yapilan çok sayida savas, etnik gruplar -Pencapli, Sindli, Beluci ve Pestular (Pathanlar)- arasindaki çatismalar ve ülkenin günümüzdeki devlet baskani Pervez Müserref'inki de dahil olmak üzere art arda gelen askeri yönetimlerle sarsilan Pakistan, 165 milyonluk nüfusunun yüzde 97'sinin Müslüman olmasina karsin hiçbir zaman tam birlik içinde bir ulus olamadi. Birbirini izleyen hükümetler, ülkede bütünlügü saglamak amaciyla, orduya milyarlarca dolar harcadi ve çogunlukla Pencapli generallerden olusan -ve kendi çikarlari için çalisan- elit bir grup yaratirken halkin adalet, saglik, egitim, güvenlik ve umut gibi temel gereksinimlerini ihmal ettiler. Ve son dönemlerde yasanan rahatsizliklar sokaga tasindi; avukatlar ve diger muhalefet güçleri Pakistan'in asker kökenli hükümetine karsi çikarak, demokratik sivil yönetim biçimine dönülmesini talep etti. Bu arada, radikal Islam güç kazanarak Pakistan'daki ilimli çogunluga meydan okumayi sürdürdü. Sorun yalnizca, ülkede kök salarak popülaritesini gün geçtikçe artiran ve bu yil iki hafta içinde intihar bombacilariyla yarim düzine kentin caddelerini kana bulayan Taliban ya da Veziristan'in batisindaki daglarda pusuya yatan ve Amerikan casusu oldugundan süphelendikleri herkesin kafasini uçuran El Kaide degil. Kamu binalarina asilan ve tüm kiz çocuklarinin okulu birakip, burkaya bürünmelerini, aksi takdirde öldürüleceklerini yazan "gece mektuplari" da ayni derecede ürpertici. Giderek yükselen bir gözdagi verme dalgasi içinde, Islam'a karsi gelmekle suçlanan ögretmenler, doktorlar ve insan haklari savunucularinin öldürülme olaylarinin gün geçtikçe artmasi da öyle. Ama belki de tüm bu yasananlari gözler önüne seren en etkili kanit, ölmek için can atiyor gibi görünen, 22 yasindaki Ümmü Eymen adli genç kadinla yaptigim görüsme. Yüzünü hatta gözlerini göremiyorum ama Eymen'in etkileyici, genç bir kadin oldugunu anlayabiliyorum. Siyah peçenin arkasinda gözlük takmis, Ingilizceyi okul müsameresi için ezberlenmis repliklere benzeyen atesli ve didaktik bir tarzda konusuyor. Dini ögrenim gören kadin ögrencilerden olusan 200 kisilik bir grupla Islamabad'da kamuya ait bir çocuk kütüphanesini isgal etmisler. Radikal Islam'a yakin imamlarin kontrolünde olan ve hükümetin izinsiz insa edildigini söyledigi camilerin yikimini protesto ediyorlar. Silahlari ve coplariyla ayaklanmayi bastirmaya çalisan polis, kütüphaneyi abluka altina almis; ögrencilere isgale son verme çagrisinda bulunuyor. Ama Eymen'in bu çagriyi dinlemeye niyeti yok. "Biz terörist degiliz," diyor. "Ögrenciyiz. Islam'i tüm dünyaya yaymak istiyoruz. Amerika, Islam'i kökünden kazimak istiyorsa biz de inançlarimizi korumak için ölmeye haziriz. Bu ugurda canimizi veririz." Eymen ve diger kadinlar kütüphanenin yuvarlak masalarinin çevresinde, çocuklar için yapilmis, küçük sandalyelerde oturuyor. Çocuk kitaplariyla dolu raflarin arasina, "Allah, Müslümanlarin yaninda; kâfirlerin degil" yazan pankartlar asmislar. Caddenin diger tarafinda ise ebeveynleri haftalardir tedirgin bir nöbet tutuyor.