Kambur balinaların akrobatik hareketleri ve derinlikleri dolduran ünlü şarkıları, sualtındaki gizemlerini açıklamaya yetecek mi?

[aysien]

Kambur balinaların akrobatik hareketleri ve derinlikleri dolduran ünlü şarkıları, sualtındaki gizemlerini açıklamaya yetecek mi?



Dünyadaki en büyük hayvanların yok olma tehlikesi altında olduğu günleri hatırlıyor musunuz? 1960'lar ve 70'lerde ticari avlanma yüzünden büyük balina türlerinin birçoğu öylesine azalmıştı ki, gezegenimiz neredeyse bu olağanüstü canlılardan tamamen yoksun kalacaktı.

Ama öyle olmadı. Bugün Hawaii'nin Maui ve Lana'i adaları arasındaki 'Au'au Kanalı'na kışın giderseniz, okyanusun dev kabartılarla dolu olduğunu görürsünüz. Ağırlığı 40 tonu bulan kambur balinalar, dört bir yanda yüzeye yükselip su püskürtür, sarmal dönüşler yapar, yüzgeçleri ya da kuyruk kanatlarıyla suyu döverler. Sıçradıklarında kuyrukları neredeyse tamamen sudan çıkar, çeneleri göğe doğru 12 metre yükselir; sonra da kilometrelerce uzaktan duyulan müthiş bir gümbürtüyle suya düşerler.

Dünya genelinde sayıları birkaç bine düşen kambur balinalar, 1960'larda avlanmalarının yasaklanmasından sonra yeniden çoğalmaya başladı. Yakında tamamlanması beklenen ve bugüne dek yapılmış en yoğun ve en geniş kapsamlı kambur balina araştırması olan SPLASH adlı üç yıllık sayım, sadece Büyük Okyanus'un kuzeyindeki nüfusun dahi 10.000'i aştığını, belki de 25.000'i bulduğunu ortaya çıkarabilir.

Bu balinaların en az yarısı, hatta tüm nüfusun üçte ikisine kadar olan bölümü, kasım sonlarından mayısa kadar Hawaii çevresinde, 3550 kilometrekarelik Hawaii Adaları Kambur Balina Ulusal Koruma Alanı'nın pek çok yerinde, özellikle de 'Au'au Kanalı'nda toplanıyor. Güneşin altında sıçrayan her kambur balina, gözlem teknelerinden alkış alırken, pek çoğu sualtında yüzüyor.

Balinalar genellikle, nefes almak için okyanusun pırıltılı sularını yararak yüzeye çıktıkları sırada, kısa süreliğine görülebiliyor. Su yüzeyinde diğer birçok balina türünden daha aktif olan kambur balinalar dahi, yaşamlarının yaklaşık yüzde 90'ını sualtında geçiriyor. Peki, orada ne yapıyorlar? Uzak, çetin denizler boyunca, araştırmacıların izleyemeyeceği kadar geniş alanlarda dolaşıyorlar –balina davranışlarının hâlâ gizemini korumasına şaşmamalı. Ancak araştırmacılar, 'Au'au Kanalı'nın ılık sularında balinaların yaşamlarının çok önemli bir parçasına ait yeni ipuçları topluyor: kur yapma ve doğum.

Bu yazıda kullanılan tüm materyal, ABD Deniz ve Balıkçılık Dairesi'nin 753-1599 sayılı izni çerçevesinde elde edilmiştir.